Interview – Slim laden heeft de toekomst

Elektrische voertuigen zijn in opmars, maar hoe wordt elektrisch rijden en laden ervaren door gebruikers? En wat vinden zij belangrijk? Maar liefst 1800 gebruikers uit heel Nederland deden mee met het Nationaal Laadonderzoek. Dit onderzoek keek onder andere naar slim laden, wat ook binnen het project FLEET wordt toegepast. Slim laden is het laden én ontladen van elektrische auto’s zodat ze onderdeel gaan uitmaken van het energienetwerk. Bovendien wordt er slim geladen met duurzame energie. Als de energievraag hoog is, kunnen de auto’s bijspringen en dragen zo bij aan een stabiel energienetwerk. Voor onderzoekers zoals Nico Brinkel van de Universiteit Utrecht geeft het Nationaal Laadonderzoek belangrijke inzichten voor zijn zoektocht naar een optimaal slim laadsysteem binnen het project FLEET. Wij vroegen hem waarom.

Schat aan informatie

De tweede editie van het is recentelijk gepubliceerd door ElaadNL, in samenwerking met de Vereniging Elektrische Rijders, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland  en de Rijksuniversiteit Groningen. Het is een jaarlijkse, grootschalige enquête onder Nederlandse rijders van elektrische voertuigen (EV) naar het laden van elektrische auto’s. Veel waardevolle informatie wordt zo opgehaald. Dat is ook de mening van onderzoeker Nico Brinkel: “De resultaten leveren een schat aan informatie op voor beleidsmakers en andere betrokkenen bij EVs.”

Nico Brinkel

Nico Brinkel is verbonden aan het Copernicus Instituut van de Universiteit Utrecht. Hij leidt samen met het Utrecht Sustainability Institute het project FLEET, een multidisciplinair samenwerkingsproject met het bedrijfsleven en partner ElaadNL. “Binnen FLEET willen wij door middel van slim laden netproblemen voorkomen en goedkoper en duurzamer laden. Dit doen we met behulp van flexibele nettarieven, waardoor je als gebruiker bijvoorbeeld sneller kunt laden op momenten met goedkope stroom en veel duurzame energie.

“De resultaten leveren een
schat aan informatie op
voor beleidsmakers en
andere betrokkenen bij EVs.”

> Kijk hier de presentatie terug van het Nationaal Laadonderzoek:

Onderzoek gevoed door resultaten Nationaal Laadonderzoek

Binnen het onderzoek wordt er onder andere gekeken naar de EV-rijders zelf en hun elektrische auto’s, naar laadvoorkeuren en naar hun visie op slim laden. De resultaten laten zien dat elektrisch rijden een vlucht heeft genomen en dat nu een veel grotere groep EVs bezitten. Elektrisch rijden is dus inmiddels niet meer weggelegd voor de ‘innovator’ of ‘koploper’ en stroomt van early adopter door naar de zogenaamde early majority, en daar horen bepaalde kenmerken bij. Volgens projectleider en onderzoeker Nico Brinkel zijn inzichten in de huidige groep EV-rijders erg belangrijk: “Elke gebruikersgroep toont andere kenmerken op het gebied van laden, bijvoorbeeld in de hoeveelheid energie die zij nodig hebben, maar ook in wanneer zij aankomen en vertrekken. Hier willen wij als onderzoekers ook rekening mee houden in onze simulaties. Door situaties na te bootsen met simulaties kun je heel goed onderzoeken wat de gevolgen zijn van bepaalde ontwikkelingen. Ook kunnen we aanpassingen maken en doorrekenen. Hierdoor krijgen we een goed en compleet beeld.”

Het onderzoek laat ook zien dat momenteel het merendeel van de EV-rijders meestal thuis laadt. “Dit gegeven is erg belangrijk voor het FLEET-project. Deze pilot wordt uitgevoerd op publieke laadpalen en niet bij thuisladers. De vraag is dus of het gewenste effect bereikt wordt als het merendeel van de gebruikers thuis laadt. Dit is ook iets wat wij mee gaan nemen in onze simulaties.” aldus Nico Brinkel.

“Elke gebruikersgroep toont
andere kenmerken. Hier houden
we rekening mee in onze simulaties
en krijgen we een goed en compleet beeld.”

Positief over slim laden

Een significant deel van het Nationaal Laadonderzoek kijkt naar slim laden. De resultaten laten zien dat 59% van de EV-rijders zich beschouwt als volledig bekend met slim laden en dat zij slim laden vooral associëren met het slim omgaan met de capaciteit van het stroomnetwerk. De acceptatie van slim laden is groot en de meeste EV-gebruikers die gebruik hebben gemaakt van slim laden hebben er niks van gemerkt of ervoeren dit als iets positiefs. EV-rijders vinden optimaal gebruik maken van duurzame energie en het bijdragen aan een stabiel energienetwerk de belangrijkste argumenten om slim te laden.

Ook deze resultaten zijn erg belangrijk volgens Nico Brinkel: “Binnen het project willen we door middel van slim laden netproblemen voorkomen en goedkoper en duurzamer laden. De belangrijkste voorwaarde is echter dat de EV-rijder hier geen ongemak van ondervindt en dit accepteert. Het is goed om te zien dat EV-rijders het voorkomen van netproblemen en goedkoop en duurzaam laden belangrijke argumenten vinden voor het toepassen van slim laden.” Daarnaast wordt er binnen het Nationaal Laadonderzoek gekeken naar barrières voor slim laden voor EV-rijders. Ook deze resultaten worden gelijk meegenomen: “We kijken hoe we ons systeem kunnen aanpassen zodat eventuele barrières worden weggenomen of in ieder geval kleiner worden, en dat de EV-rijder op deze manier dus geen ongemak ondervindt van het slim laden.”

Binnen het FLEET-project zelf wordt ook gebruikersonderzoek uitgevoerd dat zich specifiek richt op de ervaringen van EV-rijders. “Wij zijn erg benieuwd hoe EV-rijders het slim laden ervaren. Hoe wegen voordelen, zoals het sneller laden op momenten met goedkope stroom en veel duurzame energie, op tegen eventueel ongemak? Hier willen wij graag inzicht in hebben, zodat wij bijvoorbeeld de laadalgoritmes hier op aan kunnen passen,” aldus Nico Brinkel. Kortom, het Nationaal Laadonderzoek biedt belangrijke inzichten en tools ter verbetering van het geheel. Een goede reden om de volgende keer weer massaal mee te doen.

“Wij zijn erg benieuwd hoe EV-rijders
het slim laden ervaren zodat we
laadalgoritmes hier op aan kunnen passen.”

Meer over het project FLEET

FLEET is gerelateerd aan het project Smart Solar Charging, waarin een stadsbreed slim laadnetwerk is gerealiseerd in Utrecht. Smart Solar Charging wordt voortgezet in project ROBUST, waar wordt doorontwikkeld naar een regionaal laadnetwerk. FLEET wordt geleid door Nico Brinkel van het Copernicus Instituut aan de Universiteit Utrecht, samen met het Utrecht Sustainability Institute. Partners van FLEET zijn Stedin, ElaadNL, Smart Solar Charging/We Drive Solar en gemeente Utrecht. FLEET wordt uitgevoerd met Topsector Energiesubsidie van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Meer informatie is te vinden op www.ssc-fleet.nl.